Kalendarium życia i działalności Stanisława Konarskiego

Stanisław Konarski (imię zakonne), właściwie: Hieronim Konarski (1700-1773), pedagog, reformator szkolnictwa, pisarz polityczny, publicysta, poeta i dramaturg, pijar, prekursor polskiego oświecenia.

  • W latach 1725 – 1727 studiował w Collegium Nazarenum w Rzymie, gdzie następnie był nauczycielem retoryki.
  • – po rocznej podróży po Francji, Niemczech i Austrii, dla uzupełnienia studiów powrócił do kraju, gdzie rozpoczął pracę nad edycją kompletnego zbioru praw polskich Volumina legum.
  • 1740 – otworzył w Warszawie elitarną szkołę dla młodzieży szlacheckiej Collegium Nobilium.
  • Doprowadził do zreformowania całego szkolnictwa pijarskiego w Polsce wg opracowanego przez siebie programu Ustawy szkolne. Celem reformy szkolnej Konarskiego było przede wszystkim wychowanie patriotyczne i obywatelskie młodzieży, a także zaznajomienie jej z osiągnięciami nauki nowożytnej.
  • 1741 – wydaje podręcznik retoryki O poprawie wad wymowy.
  • Był autorem dramatu wzorowanym na tragedii klasycznej Tragedia Epaminondy, wystawionej w 1756r., w którym wykorzystał wątek antyczny dla ukazania konieczności reform politycznych w Polsce.
  • Konarski był też autorem wierszy o tematyce patriotycznej i obywatelskiej p.t. Opera lyrica, wydanych w 1767r. (Wiersze wszystkie – 1778r.)
  • 1767 – wychodzi O sztuce dobrego myślenia.
  • W latach 1760 – 1763 ukazuje się jego manifest polityczny O skutecznym rad sposobie (t. 1-4), gdzie przeprowadził gruntowną krytykę liberum veto, domagając się reformy sejmu. Traktatem jest zaliczany do najświetniejszych w polskiej literaturze politycznej.
  • 1771 – król Stanisław August Poniatowski wyróżnił Konarskiego medalem z napisem Sapere auso („temu, który odważył się być mądry”)